İstanbul Eczacı Odası, Çin’de salgın halini alan ve dünyanın geri kalanında da görülmeye başlanan “coronavirüs” ile ilgili bilgilendirme broşürleri hazırladı. Hazırlanan broşürlerde, belirtileri benzer olan ve sık sık karıştırılan bu grip ve coronavisüs ile ilgili, belirtiler, korunma yolları ve tedavi bilgileri yer alıyor.
Coronavirüs (2019nCoV)
Coronavirüsler insanda soğuk algınlığı, Orta Doğu Solunum Sendromu (MERSCoV) ve Ciddi Akut Solunun Sendromu (SARS) gibi hastalıklara yol açabilen ve insan, yarasa, domuz, köpek, kemirgen ve kanatlılarda bulunabilen büyük bir virüs ailesidir.
2019 yılı Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde tespit edilen yeni coronavirüs 2019nCoV olarak tanımlandı. Hastalığın kaynağı henüz tam olarak tespit edilememekle birlikte deniz ürünleri pazarında satılan vahşi hayvanlardan kaynaklandığı düşünülmektedir. Hastalığın insandan insana damlacık yolu ile bulaşabildiği bildirilmiştir. Kuluçka süresinin 2-10 gün arasında olduğu (14 güne kadar uzayabileceği) tahmin edilmektedir. Her yaştan insana coronavirüs bulaşabilir ancak bağışıklık sistemi zayıf olanlarda, astım, diyabet, kalp hastalığı gibi hastalıkları olanlarda, yaşlılar ve çocuklarda hastalık daha ağır seyretmektedir. Bulaşma hızı mevsimsel gribin yaklaşık 2 katıdır.
Belirtileri:
- Solunum yolu semptomları
- Ateş
- Öksürük
- Boğaz ağrısı
- Dispne (nefes darlığı)
Ciddi Vakalarda
- Pnömoni
- Ağır akut solunum yolu enfeksiyonu
- Böbrek yetmezliği
Korunma yolları:
Henüz aşılama ile korunma sağlanamadığından aşağıda belirtilen kişisel temizlik kurallarına dikkat ederek, riskli kişi ve ortamlardan uzak durarak bulaşmanın önlenmesi önemlidir.
- Alkol bazlı dezenfektan veya sabun ve su kullanarak eller sık sık temizlenmelidir.
- Öksürürken ve hapşırırken ağız ve burun, dirseğin iç kısmı veya mendil ile kapatılmalıdır. Kullanılmış mendil hemen atılmalı, eller yıkanmalıdır.
- Enfeksiyon yayılma riski olan kalabalık ortamlarda maske kullanılmalıdır.
- Elleri yıkamadan ağız, burun ve göz ile temas ettirmekten kaçınılmalıdır.
- Ateş ve öksürük gibi hastalık belirtisi olan kişiler ile yakın temastan kaçınılmalıdır.
- Ateş, öksürük ve nefes almada zorluk yaşıyorsanız erkenden doktora başvurun. Seyahat geçmişinizi ve size hastalık bulaştırma ihtimali olduğunu düşündüğünüz kişiler ile temasınızı doktorunuzla paylaşın.
- Coronavirüs vakalarının yaşandığı bölgelere ziyaretlerinizde canlı hayvanlarla ve hayvanlarla temas eden yüzeylerle doğrudan, korumasız temastan kaçınmalısınız.
- Çiğ veya az pişmiş hayvansal ürünlerin tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek için dengeli beslenmeye ve uyku düzenine dikkat edilmelidir.
- Hastalığın kedi, köpek gibi evcil hayvanlardan geçtiğine dair bir kanıt yoktur. Bununla birlikte evcil hayvanlar ile temas sonrası evcil hayvanlardan geçebilen bakteriyel enfeksiyonlara karşı ellerin su ve sabun ile yıkanması önerilmektedir.
Tedavisi:
Coronavirüs, bilinen antiviral ilaçlar ile tedavi edilememektedir. Belirtilere yönelik tedavi uygulanmaktadır.
Antibiyotikler virüslere karşı etkili değildir, ancak ikincil bakteriyel enfeksiyonlar gelişirse doktorunuz antibiyotik tedavisi önerebilir.
