Üretimin toptancı tüccarın elinde toplandığı kapitalizmin şafağı olarak da nitelendirilen zamandan bu yana kadın emeği ucuz işgücü olarak sömürülmektedir ve günümüzde de durum 5 asır öncesinden pek farklı değildir.
Ekonomik kriz sonucu işinden çıkarılan ve eşinin her an işsiz kalmasından endişelenen birçok kadın yaygın bir şekilde ev hizmetleri (ev temizliği, bakıcılık vs.) sektöründe ve ev eksenli çalışma içinde yer almaktadır. Kadınların bu işlere yönelmelerindeki en önemli etken vasıflı bir işte çalışabilecek gerekli eğitimden yoksun olmalarıyken bir diğer etken de evinden, evdeki görevlerinden kopmadan aile bütçesine katkıda bulunmak istemeleridir. Kadın bu işlerde çalışırken esas görevi olarak görülen ev kadınlığının gereklerini de yerine getirebilme kaygısını taşır. Ev temizliğine, çocuk bakıcılığına gitse de kendi evinin bu tür işlerinin kotarılması da onun omuzlarındadır. Aynı şey eve aldığı işi yetiştirmeye çalışırken bir taraftan da evin işine koşturan ev eksenli çalışan kadın içinde geçerlidir. Kimi zaman çocuklar, işten gelen koca, ailedeki diğer kişiler de eve alınan işlerin bitirilmesi için seferber edilirler. Ücretin parça başına üretilen ürün karşılığında ödenmesidir bunun nedeni. Onun için başlama saati vardır bu işin ne de bitiş saati. Öyle ki gece yarılarına kadar sürer çalışma bazen. Ve çalışmanın sonunda aracıların payları çıkarıldığında tabiri caizse üç beş kuruş verilir kadının eline. Düşük meblağlara mal edilen ürünün kaynağını yemekte, evde oturan kadına iş imkanı yarattığıyla övünen girişimciye kalır.
TÜİK’in saptamasına göre çalışan kadınların yüzde 46’sı ev eksenli çalışan statüsünde bulunuyor. Yine Homemet (Uluslar arası Ev Eksenli Çalışan İşçiler Ağı) verilerine göre Türkiye’de her dört kadından biri ev eksenli çalışıyor. Her ne kadar yaptığı iş ve harcadığı emek göze görünmese de ev eksenli çalışan birçok kadın meslek hastalıkları (zedelenme, astım, vücut ağrıları, zehirlenme vs.) yaşamaktadır. Fakat hiçbir sosyal ve sağlık güvencesi olmadığından bu hastalıkların tedavisini yaptırmak için boğuşan da yine kadın olmaktadır. Ev hizmetlerinde çalışan kadının durumu da pek farklı değildir. Sabahın köründe oturduğu yoksul semtlerden kalkıp servis gibi bir “lüks”leri olmadığı için otobüslerle, dolmuşlarla çalıştıkları lüks semtlere, villalara doğru yollara düşen ev temizliğine, bakıcılığa giden kadınlar da bin bir güçlükle karşılaşmaktadır. İçlerinde gün boyu temizleyip, toplamak için didindikleri evlerde köle gibi muamele görenler, evde beslenen hayvanların dahi önüne konmayan yemekle beslenenler, yediği, kırdığı her şey kılı kılına hesaplanıp parasından kesilenler, ev sahiplerinin aşağılamalarına, horlamalarına, taciz ve tecavüzlerine maruz kalanlar da vardır. Çalışırken başlarına gelen kazalarda iş kazaları olarak görülmediğinden tedavi masraflarını ceplerinden ödemek zorunda kalmaktadırlar.
Dünyada ev eksenli çalışanların örgütlenmeleri 1970’lere dayanıyor. Bunların arasında Hindistan ve Çin gibi ev eksenli çalışanların sayılarının 30 milyonu bulduğu ülkelerde yaratılan örgütlülükler önemli bir yer tutuyor. Özellikle Hindistan’daki Serbest Çalışan Kadınlar Örgütü (SEWA) o yıllardan itibaren evde çalışan kadınlar arasında yaptığı örgütlenme çalışmalarıyla geniş bir üye sayısına sahip olmuştur.
Türkiye’de ise bu sektörde çalışan birkaç kadının bir araya gelerek oluşturduğu sınırlı sayıdaki kadın kooperatifi ve daha adımı yeni atılmış bir sendika dışında bugüne değin güçlü bir örgütlülük yaratılamamıştır. Bu da bu alanda çalışan kadınları işveren ve aracıların katmerli sömürüsü karşısında savunmasız ve güçsüz bırakmıştır. Sömürücü sınıfın tek tek bulup işlerine koşturdukları kadınlar bir araya gelerek, örgütlenerek hakları olanı alma yolunda topyekün mücadele etmelidirler. Var olan kooperatif, dernek, sendikal örgütlenmelerin dışında yeni ve yaygın örgütlülükler yaratmak, kadınların göze görünmeyen emeklerini görünür kılmak için ilk elden bu saldırılar karşısında verilecek büyük ve önemli bir yanıt olacaktır.
