Soma: Soma’da gerçekleşen maden faciasının ardından günlerdir hiçbir açıklama yapmayan ve Soma halkının da tepkisini çeken Maden-İş Sendikası sessizliğini bozdu. Yaşanan işçi cinayeti ve facia ile ilgili görüştüğümüz Maden-İş Sendikası Baş Temsilcisi Ali Gökmen yaşanan facianın sonuçları ile ilgili olarak sorularımızı yanıtladı.
Gerçekleştirdiğimiz röportajda yaşanan faciada sorumluluğu olmadığını belirten Maden-İş Sendikası, facianın sonuçları ile ilgili olarak da büyük oranda denetim yapanlara topu attı. Konu ile ilgili olarak birçok noktadaki eksiklikte sendikanın görevi olduğunu düşündüğümüz birçok noktadaki sorularımızda, Sendikanın bilgisi olmadığı, işçilerin şikayetlerinin olmadığı ve inceleme yapmadıkları cevapları aldığımız sendika, yaşananlara dair şu süreçte cenaze ve defin işlemleri ile ilgilendiklerini belirtiyor. Birçok soruda, açıklanan resmi rakamları onaylayan sendika, çalışma koşulları ile ilgili yoğun bir girişimde de bulunmadığını ve şu an için ek bir çalışma yürütmediklerini de görüyoruz.
Ne zamandan beri örgütlüsünüz orada ve kaç üyeniz var?
3 yıldan beri sendika örgütlüyüz orada. 2006’dan beri sendika yani özelleştirmeden sonra örgütlendik. Bizim toplam 13 bin üyemiz var. Soma AŞ.’de 5985, İmbat AŞ’de 4500, TKİ Ege Linyitleri 1499, Koza Altın’da ise 862 üyemiz var.
Yaşanan faciada rakamlar konusunda bir şaibe var. AFAD’ın açıkladığı resmi rakamlarla işçilerin aktarımları tutmuyor. Bu konuda bir bilginiz var mı?
o iki vardiyadır.
Şirket sahibi 787 sayısını onayladı ama.
O kadar kişinin hesabını o verecek o zaman. O kadar kişi kayıpsa zaten, 150 kişiyi susturamazsın. Dün akşam görülmeyen bölgelere de girildi. Bize ulaşan bilgi şu an içeride 3 kişi olduğu yönünde. Başka bir şey varsa da, bu çıkacak sonunda.
Sendikanın kendi rakamları ve araştırmaları var mı peki bu konuda?
Sendikalı çalışan insanların rakamları var. Ama hiçbir kurum ve sendikaya her vardiyanın sayısı bildirilmez. Kamuda çalışıyorum ben ve ben sadece üyenin sayısını biliyorum. Üyelerimiz bir problem bildirirse gider onunla ilgileniriz ancak kaç kişi var, ona sendika karışamaz.
İmbat madeninde sohbet ettiğimiz işçiler, Soma A.Ş’de koridorların dar olduğunu, iki kişinin yan yana yürürken güçlük çektiğini ve tavandaki korumaların eski ve yetersiz olduğunu söylediler. Sizin böyle bir bilginiz var mı?
Bize öyle bir sıkıntı ve şikâyet gelmedi. Sigorta müfettişleri 4 ay önce denetim yaptılar, bunun hesabını denetleyen kişilere soracaksın. Sen denetliyorsun, Türkiye’deki özel sektör maden işletmeleri arasında en iyi iş sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini alan yer diyerek takdir ediyorsun. O zaman o müfettişlerden işe başlasınlar.
Peki bu 18 yaşın altında tartışması ile gündeme gelen genç ile ilgili olarak ne diyorsunuz? Yani 19 yaşında olduğu ancak 16 yaşında madende çalışmaya başlamış?
Üyelikler e-devlet sistemi üzerinden oluyor. İnternet üzerinden önce Çalışma Bakanlığı onayına ve devamında ise Maden-İş Sendikasına gidiyor. Eğer burada böyle bir durum varsa Çalışma Bakanlığı bilir. Biz o yaşta üye yapamıyoruz.
Taşeron işçi çalıştırıldığı söyleniyor. Yine orada ekip başları ve işçi bulan firmalardan bahsediliyor. 50 işçi bulan taşeron oluyormuş. Bir diyeceğiniz var mı bu konuda?
Sendikalar Yasasına göre üst işveren altına alt işveren varsa sendika yapamazsınız. İşçilerin hepsi üst işverene kayıtlıdır. Oradaki herkes sendikalı. Böyle bir şey yok. O sizin dediğiniz şirket içi bir işleyiş ve haberimiz yok.
Yaşam odası ile ilgili olarak da dün şirket sahibi Alp Gürkan yaşam odasının taşınmak için kaldırıldığını, yeni yaşam odasının ise yapımının sürdüğünü söyledi. Bu hali ile yaşam odası yok. Peki, size ulaşan bu konuda bir şikayet var mı?
Bize bir şikâyet gelmedi. Bir madeni 4 ay kapatamazsınız. Şu anda İmbat madeni tüm işçileri ile aşağıya yardım ediyor ama bir ekip kendi madeninde tutuyor. Çünkü yeraltında sürekli olarak belirli yapılması gerekenler var. Mesela su çıkıyor, bunu tahliye etmediğin zaman su basar madeni ve daha vahim sonuçlar çıkar.
Ama üstteki kapatılmadan altta bir oda kurulabilirdi.
Onu doğru diyorsunuz ama ben yeraltını bilmem. Açık maden çalışanıyım. Özelleştirme politikası öncesi kamudaydı. Özelleştirme politikaları sonucunda, özelleştirmeye yapanlar, denetleyenlerin sorumluluğu.
Peki Genel Müdür Ramazan Doğru’nun sendika seçimlerine müdahale ettiği ve kendisine yakın kişileri sendika yönetimine soktuğu iddiaları var.
Öyle bir şey olsa seçimlerde muhalif oylar çıkmaz. İmbat’ta muhalif grubu 1500 oy vardı. Kamu’da da 900 muhalif oy çıktı. Sandık ortaya konuyor, paravan var önünde, istediğin kişiye oy veriyorsun. Baskı yok yani. Dünkü olaylarda “Sendika İstifa” sloganı atan insan bizim sistem içindeydi. Belli taleplerini karşılamayınca karşımıza geçti.
Olayın ilk olduğu gündem beri, ne kamu ne özel çalışmıyor. İşe gidiyoruz ama çalışmıyoruz. Üretim yapmıyoruz. İmbat’ta çalışan hiç kimse yok şu anda. İşyerine nöbetçi bırakıyoruz sadece.
Yürüyüşe gidin marjinal grupların içine girmeyin. Maden işçilerinin hiçbir eyleminde olay çıkmamıştır.
Ek bir denetim yapıyor musunuz madene?
Burada raporları yazanlar, çalışma bakanlığı ve sigorta müfettişleri. Belki Genel Merkez düzeyinde belki vardır.
