Mersin: Mersin’in Tarsus ilçesine bağlı Boğazpınar köylüleri, Türkiye’nin gündeminden düşmeyen HES’lerle ilk kez 2009 yılında tanıştılar. Köylülerin yaz aylarında mesire alanı olarak kullandığı Gökharman Nehri üzerinde HES kurmak için harekete geçen özel bir şirket, projenin ardından nehir çevresinin daha güzel olacağını, birçok köylüye iş olanağı sağlanacağını söyledi.
Ayrıca şirket, arazilerini satmak istemeyenler olursa devletin zorla ellerinden alacağını da söyleyerek köylüleri “ikna etmeyi” başardı. Sonuç olarak köylüler “razı oldu” ve Boğazpınar’a inşa edilen Gök HES, 2010 yılında faaliyete geçti. Biz de konuyla ilgili Boğazpınar köylülerinden biri ve Boğazpınar HES Karşıtı Platformu’nun da sözcülüğünü üstlenen Ahmet Öztürk’le sohbet ettik.
HES çalışmaya başladığında kazma kürek işinde çalıştırılan 20-30 köylü sonradan işten çıkarılmıştı. Köyden sadece şirketle birlikte köylüyü ikna etmek için çalışan eski köy muhtarı çalışıyor. Mesire alanı olan ırmaktan su akmıyordu bile. Irmak yatağı bataklık olmuş, ırmağa inen yolun
Tarım ve hayvancılık da nasibini almıştı bu durumdan. Hayvanlar ırmağa inemiyordu. Köyün iklimine oldukça uyum sağlayan ürünlerin barajın oluşturduğu nemden dolayı rekoltesi düşmüş, iklim değişmişti. O zaman anladı Boğazpınar halkı; bu insanlar artık ekmeklerine göz dikmişlerdi. Her gün evine götürdüğü ekmekten bir dilim daha eksiliyordu Boğazpınar halkının. “Ülkemiz kalkınıyor” deniliyordu. Türkiye’deki bütün HES’ler ülke enerjisinin yüzde 5’ini karşılıyor maşallah ama elektrik de hiç ucuzlamıyordu. Şirket patronunun kalkındığını görebiliyorduk daha doğrusu, helikopteriyle köyün üzerinden geçişini görüyorduk!
“İkinci HES’le her yeri betonlamak istediler!”
Şirketin gözü doymak bilmiyordu. Bir tane HES yetmemişti. Kadıncık Vadisi’ni boydan boya betonlarla kaplamak istiyorlardı. Ancak işleri kolay değildi bu kez. Çünkü Boğazpınar halkı, olanları ve olacakları artık herkesten daha iyi biliyordu.
Birilerinin adım atması, bir kıvılcım çakması gerekiyordu. O kıvılcım üç arkadaşın astığı pankartın HES’çiler tarafından çalınmasıyla başladı. Köylü o gençlerine ve pankartına sahip çıktı. Köylüler kararlıydı. Boğazpınar’da ikinci HES’e izin yoktu. Karasu’da, Gökharman’da ve Tarsus’ta onlarca eylem yapıldı. Boğazpınar’da ulusal ölçekte sanatçıların katıldığı, “Suyumuza sahip çıkıyoruz” temalı bir kültür sanat festivali gerçekleştirildi. Köylüler, ikinci HES’le ilgili ÇED toplantısının yapılmasına izin vermedi.
“ÇED olumlu raporu hukuksuzdur”
Tüm bunlara rağmen Mersin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından projeye “ÇED Olumlu” kararı verildi. Mahkemeye gittik. Mersin Barosu, bir grup yaşam savunucusu ve 48 köylü tarafından projeye karşı üç ayrı dava açıldı.
Boğazpınar halkı mahkeme süreci bitmeden hiçbir şekilde herhangi bir şirket aracını, şirket çalışanını köye sokmamakta kararlı. Artık hukukun bittiği yerde kendi hukukumuzu kendimiz yaratacağız. Suyun kullanım hakkının 49 yıllığına şirketlere verilmesini hiçbir mantık kabul edemez. Oradaki insanların, kuşun, böceğin, balığın, ağaçların kullanım hakkı yok mudur? Bu kimin adaletidir? Bizler Boğazpınar halkı olarak yaşayabilme hakkımızı savunuyoruz.
Mücadeleye devam
Hakkında dava açılan ve Tarsus’un Kadıncık Vadisi üzerinde bulunan Boğazpınar, Olukkoyağı, Fakılar, Kenzin, Korucak, İnköyü ve Darıpınarı köylerini tehdit eden Akhan 1-2 Hes regülatörü ve baraj projesine karşı Boğazpınar HES Karşıtı Platform tarafından uzun süreden beri bölge halkını bilgilendirme faaliyetleri yapılıyor.
Nisan ayının sonunda Mersin’in Mut ilçesinde düzenlenen “Santrallerin Mut iklimine olumsuz etkileri” panelinde söz alan Boğazpınarı HES Karşıtı Platform sözcüsü Ahmet Öztürk, kendi köylerinde yaşadıkları durumu ilk ağızdan aktararak Mut’lulara HES yapacak şirketlerin toz pembe yalanlarla nasıl içlerine sızdıkları hakkında bildiklerini anlattı. 30 Nisan’da Tarsus’ta düzenlenen Köyler Arası Futbol Turnuvası’na Boğazpınar köyü futbol takımı, “Boğazpınar’da HES İstemiyoruz” pankartı ile çıktı.
Gezi Parkı Direnişi’nin fitilini ateşleyen parkın içine hafriyat yapmak için kamyonların girdiği tarihten yalnızca bir gün önce, 26 Mayıs’ta Tarsus’un en işlek caddesinde Boğazpınar HES Karşıtı Platform tarafından “HES İstemiyoruz” yürüyüşü düzenlendi. İlki 28 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilen 2. Boğazpınar Köyü Kültür ve Sanat Festivali 10-11 Ağustos 2013 günlerinde yapıldı.
