İsrail tarihinin en büyük protesto gösterilerine şahit oluyor.
Netanyahu’nun yargının yetkilerini kısıtlayan tartışmalı düzenlemesi, bu hafta mecliste görüşülecek. Ülkedeki en yüksek yargı mercii olarak görev yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, meclisin çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” aykırılık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip. Açıklanan yeni düzenlemeyle meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisi yüksek mahkemenin elinden alınıyor.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, tartışmalı yargı reformuna karşı çıkan Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı görevden aldı. Savunma Bakanı’nın görevden alınması kitleleri sokağa döktü. Tel Aviv polis şefi de yargı düzenlemesini reddederek eylemlere katıldı.
Ayrıca üniversiteler greve gittiklerini açıkladı. Kimi noktalarda polisle çatışmaların yaşanırken ordunun sokağa çıkması bekleniyor.
Ana muhalefet lideri eski Başbakan Yair Lapid, Savunma Bakanı’nın görevden alınması üzerine, “Netanyahu’nun İsrail için artık bir tehdit oluşturduğunu” söyledi.
İsrail basını, Netanyahu’nun partisi Likud’dan milletvekili ve bakanların evlerinin çevresinde protestolar düzenlendiğini geçti. Hükümetin yargı düzenlemesine karşı çıkan yüzlerce eylemci, ellerinde İsrail bayraklarıyla başkent Tel Aviv’in ana arteri Ayalon Otoyolu’nu çift yönlü trafiğe kapattı.
Ne olmuştu?
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran, yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını duyurmuştu.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini Meclis’e devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı makamı olarak görev yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” aykırılık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis’in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.
Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve uluslararası alanda yoğun şekilde eleştirilmişti.
Devam eden tartışma ve tepkilere rağmen “yargı reformu” kapsamındaki “başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran” yasa tasarısı 23 Mart’ta Meclis’ten geçmişti.
