H. Merkezi: Minbiç başlığında ABD ile TC arasında süregelen anlaşmanın içeriğine, tarafların tutumuna bir göz atalım istedik.
Suriye iç savaşı 7’nci yılında değişen kimi koşullar ve dengelerle devam ederken, bu savaşın taraflarından biri olan TC, Minbiç’i gündemde tutarak ülkedeki savaşı daha da derinleştirme çabasında. Ülkedeki kaosun son bulup, çözüm yoluna girilmesinin önüne geçen Efrîn’e dönük operasyondan sonraki bir diğer yeni hedef ise Minbiç.
Demokratik Suriye Güçleri (QSD) öncülüğünde DAİŞ’ten kurtarılarak özgürleştirildiği günden bugüne kurulan Arap çoğunluklu sivil meclis tarafından yönetilen Minbiç, yine oluşturulan Askeri Meclis tarafından korunuyor. Türkiye ve desteklediği radikal-selefi gruplar ise kenti ele geçirmenin peşinde.
Kentte durum ne?
DAİŞ’in 2014 yılında işgal ettiği kent, katliamların planlandığı, yabancı DAİŞ’lilerin ana üssü ve lojistik geçiş hattının merkezi konumundaydı. Ancak halkların DAİŞ zulmüne başkaldırmaları sonucu oluşturulan Minbiç Askeri Meclisi ile kent 2016 yılında DAİŞ’ten kurtarıldı. Sonra ise Arap, Kürt, Türkmen, Çerkes ve Ermenilerin oluşturduğu sivil meclis ile yönetilmeye başlandı.
O günden bugüne Suriye’deki krize model olabilecek bir sistem hayata geçiren Minbiçlilier, Türkiye’nin gündeminden hiç düşmedi. Kuzey Suriye kantonları arasındaki bağlantıyı koparmak isteyen TC, bu amaçla askeri seçenekler başta olmak üzere siyasi, diplomatik ve ekonomik birçok yola başvurdu.
ABD-TC Minbic konusunda anlaştı
ABD ile TC arasında dışişleri bakanları düzeyinde gerçekleşen görüşme sonrası Minbiç konusunda ortak yol haritasının onaylandığı açıklandı. ABD konu ile ilgili ayrıntı vermezken, Mevlüt Çavuşoğlu ortak yol haritasının detaylarını açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ortak yol haritasının onaylandığı belirtilirken yol haritasının neleri kapsayacağına dair detaylı bir açıklama yapılmadı.
“(Taraflar) Mutabakatlarını yansıtacak şekilde haritanın uygulanması hususundaki ortak taahhütlerini vurgulamıştır” ifadelerinin yer aldığı ABD Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında şu cümlelere yer verildi:
İki bakan Suriye konulu Ortak Çalışma Grubu’nun, Münbiç’te güvenlik ve istikrarın sağlanması için adımların atılmasını da içerecek şekilde, Suriye’de ortak çıkarları ilgilendiren konularda ikili işbirliğimizin geleceğine ilişkin tavsiyelerini değerlendirmiştir.
İki bakan bu amaç doğrultusunda bir yol haritasını onaylamış ve sahadaki gelişmelerin yakından takip edilmesine ilişkin mutabakatlarını yansıtacak şekilde haritanın uygulanması hususundaki ortak taahhütlerini vurgulamıştır.”
Devriye görevini Türkiye ve ABD yapacak
TC ile ABD’nin Minbiç’de bir yol haritası üzerinde anlaşmasının ardından, Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, NATO Savunma Bakanları Toplantısına katıldı. Toplantının ardından konuşan Canikli anlaşmaya ilişkin bilgi verdi.
Canikli, Mattis ve Pentagon’un Menbiç’teki yol haritasının şekillenmesinde olumlu katkısının olduğunu belirterek, “İlk görüşmelerimizde SDG olarak tanımlanan ve içinde fiilen YPG/PKK unsurlarının da bulunduğu o yapıyla ilgili daha farklı düşünceleri vardı. Bugüne kadar birçok görüşme gerçekleştirdik.
Bu yapının deşifre edilmesi için hem olayın gerçek boyutunu anlattık hem de YPG ile PKK arasındaki organik ilişkinin bütün belge ve bilgilerle ortaya konulmasını sağladık.
Bugün geldiğimiz noktada PYD/YPG’nin PKK’nın bir unsuru olduğu ve SDG içindeki hakim konumda oldukları tezimiz artık büyük oranda kabul edilmiş durumda. Bu kabulün sonucu olarak Münb iç’teki yol haritası ortaya çıkmıştır” dedi.
Minbiç Askeri Meclisi: “Türkiye’nin askeri varlığını kabul etmeyiz”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD’nin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun Washington’da yaptığı görüşmelerin ardından duyurulan, Münbiç’te “güvenlik ve istikrarın sağlanması için” izlenecek 3 aşamalı yol haritasına Münbiç Askeri Meclisi’nden tepki geldi.
Hawar Haber Ajansı’nın haberine göre, konuya ilişkin bir basın toplantısı düzenleyen Minbiç Askeri Meclisi, “Cerablus ve El-Bab’da Türk devleti destekli silahlı gruplar arasında yaşanan çatışmalar nedeniyle gelen göçmenlerin fazlalığı bizler için büyük bir yük oluşturmuştur.
Ayrıca Afrin ve El-Bab’da demografi değiştirme devam etmektedir ve bu durum BM tarafından da belgelenmiştir.
Bu, bölgedeki barışı ortadan kaldırmak, bölge demografisini değiştirmek isteyen Türk devlet yönetimin bittiğinin işaretidir” dedi.
Minbiç Askeri Meclisi Sözcüsü Şervan Derviş tarafından yapılan açıklamada ayrıca “YPG’nin danışman grubunun Minbiç’ten çekilmesi üzerinde mutabakat sağlanmıştır” denildi.
Reuters haber ajansının aktardığına göre ise Şervan Derviş, yol haritası uyarınca ABD ile birlikte Türkiye askerlerinin konuşlanmasına ilişkin soruyu “Bunu kabul etmeyeceğiz” diye yanıtladı.
Derviş ayrıca, Münbiç Askeri Meclisi’nin, ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyondan yol haritası anlaşmasının ayrıntılarına ilişkin açıklama ve izahat beklediğini duyurdu.
PYD: “Şam’a heyet göndermeye hazırız”
Öte yandan Pompeo-Çavuşoğlu görüşmesinde Minbiç yol haritasının onaylandığı açıklaması sonrası PYD’den de bir açıklama geldi.
TEV-DEM ve PYD yetkililerinden Aldar Halil, Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın yönetiminin, ülkenin kuzeyinde özerk Kürt yönetimini kabul etmeye hazır olup olmadığına dair nabız yoklamak istediklerini, bunun için heyet yollamaya hazır olduklarını söyledi.
Daha önce Rusya’nın arabuluculuğunda Suriye hükümetiyle görüşmelerden sonuç elde edemediklerini kaydeden Aldar Halil “Amaç Suriyelilerle Suriyeliler arasında çözüm geliştirip çatışmalarla savaşlara kapıları kapatmak olmalı. Barış ve istikrarla sonuçlanması herkesin çıkarına olur” şeklinde konuştu.
YPG: “Son danışma grubumuz da geri çekildi”
YPG Genel Komutanlığı da, yazılı açıklama bir yaparak, Minbiç Askeri Meclisi’nin kendi eğitimlerini yapacak aşamaya geldiğini, askeri eğitim konusunda yardımcı olmak için Münbiç’te kalan son danışma grubunun da geri çekildiğini duyurdu.
YPG, “Gerekli görüldüğü takdirde güçlerimizin Münbiç halkının çağrısına yanıt vereceğini belirtiyoruz” dedi.
Söz konusu açıklama, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu arasındaki görüşmeden Münbiç için ortak yol haritası kararının çıkmasının ardından geldi.
YPG’nin açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
“2 yıldan fazla bir süredir devam eden çalışmalarının ardından Münbiç Askeri Meclisi kendi eğitimlerini yönetecek duruma gelmiştir, bu nedenle YPG Genel Komutanlığı askeri danışma grubunu Münbiç’ten çekme kararı almıştır.
Açıklamanın devamında “Gerekli görüldüğü takdirde güçlerimizin Münbiç halkının çağrısına yanıt vereceğini belirtiyoruz”
